Keng, keng, keng... Trong nháy mắt, tiếng kẻng tại nhà các tổ trưởng tổ tự quản đồng loạt rền vang. Mọi người trong thôn không ai bảo ai, tất cả đều hướng ánh đèn đuổi theo chiếc xe máy do 1 đối tượng lấy trộm từ phường Cốc Lếu, bị truy đuổi nên đã chạy vào khu vực thôn Kim Thành, xã Đồng Tuyển (thành phố Lào Cai). Bị người dân thôn Kim Thành vây bắt, đối tượng bỏ xe máy trộm được, khi chạy bộ đến gần cổng của một nhà dân trong thôn thì bị bắt.
Ông Cao Xuân Ry vẫn nhớ như in lần đầu tiên “tiếng kẻng an ninh” của thôn phát huy tác dụng bắt trộm là vào năm 2013. Năm đó, ông Ry đang là Bí thư Chi bộ, Trưởng Ban an ninh thôn. Rút kinh nghiệm từ một số vụ việc liên quan đến an ninh, trật tự trước đó, ông nghĩ phải tìm cách để huy động sự vào cuộc của người dân trong thôn khi có vụ việc xảy ra. Ông nghĩ đến tiếng kẻng hợp tác xã của nhiều năm trước và mô hình “Tiếng kẻng an ninh” manh nha từ đó.
Nghĩ là làm, ông Ry lấy ống khoan địa chất của gia đình tự cắt thành mấy đoạn, sau đó quét sơn, viết chữ thật đẹp rồi đem phát cho các tổ trưởng tổ tự quản, công an viên treo trước nhà, khi có việc liên quan đến an ninh, trật tự trong thôn, mọi người sẽ gõ kẻng báo động. Trong cuộc họp thôn, ông Ry phổ biến cho bà con biết hiệu lệnh, nghe tiếng kẻng là tham gia cùng Ban An ninh thôn xử lý các tình huống về an ninh, trật tự.
Tiếng kẻng an ninh góp phần giữ gìn an ninh, trật tự ở thôn Kim Thành
Sau một thời gian hoạt động hiệu quả, cuối năm 2015, xã Đồng Tuyển quyết định thành lập mô hình “Tiếng kẻng an ninh” để nêu cao vai trò tự quản về an ninh, trật tự của người dân thôn Kim Thành. Tổ tự quản về an ninh, trật tự thôn Kim Thành đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên, người chịu trách nhiệm nắm tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; người nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, hoặc nắm bắt di biến động của các loại đối tượng trên địa bàn... Hằng tháng, hằng quý, hằng năm, tổ tự quản họp đánh giá tình hình và dự báo tình hình, phòng ngừa, chủ động ngăn chặn có hiệu quả các loại tội phạm...
Việc duy trì đều đặn hoạt động của mô hình “Tiếng kẻng an ninh” và nắm bắt kịp thời các hiện tượng khả nghi, đồng thời phát động mạnh mẽ phong trào tố giác, phát giác tội phạm đã góp phần giữ gìn an ninh, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thôn. Đơn cử, cuối tháng 12/2015, người dân phản ánh thường thấy 1 đối tượng đi xe máy đến khu vực cầu chui trên đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai để gặp các đối tượng khác, nghi có hoạt động mua bán ma túy, Ban An ninh thôn Kim Thành đã kịp thời báo cáo Công an xã. Đầu tháng 4/2016, có hộ xây dựng điện thờ và hành nghề bói toán, Ban An ninh thôn giao công an viên theo dõi, nắm tình hình để giải quyết…
Ngoài xử lý hiệu quả tình hình an ninh, trật tự, Ban An ninh thôn Kim Thành cũng đã hòa giải thành công nhiều vụ việc mâu thuẫn trong các gia đình, góp phần tăng cường tình đoàn kết cộng đồng, xây dựng đời sống mới ở khu dân cư. Bà Hoàng Kim Tính, Bí thư Chi bộ, Trưởng Ban an ninh thôn Kim Thành nói với chúng tôi: “Thôn Kim Thành hiện có 270 hộ, trong đó có khoảng 100 hộ tạm trú. Dân cư ở không tập trung, địa bàn rộng, giáp ranh với thôn Làng Đen, thôn Lục Cẩu, có Tỉnh lộ 156 đi qua. Mặc dù vậy, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn những năm qua luôn được giữ vững. Chính vì thế, đã hơn 1 năm nay, tiếng kẻng an ninh không còn phải vang lên nữa, đó là dấu hiệu tích cực, chúng tôi quyết tâm giữ vững và phát huy kết quả này trong thời gian tới”,
Để duy trì, giữ gìn an ninh, trật tự, Ban An ninh thôn Kim Thành đã thành lập 3 tổ tự quản theo các xóm. Mặt khác, khi xảy ra vụ việc nảy sinh, ban sẽ kịp thời báo cáo Công an xã và huy động nhân dân tham gia xử lý theo nguyên tắc không được sử dụng vũ khí làm ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của đối tượng. Trước đây, người dân tự góp tiền kéo đường điện chiếu sáng ban đêm, đến đầu năm 2018 đã được thay thế bằng điện cao áp nên thuận lợi hơn trong việc giữ gìn an ninh, trật tự ở địa phương. Nhờ hiệu quả thiết thực do mô hình “Tiếng kẻng an ninh” mang lại, cuối năm 2017, thôn Kim Thành đã đạt thôn kiểu mẫu trong chương trình xây dựng nông thôn mới.