Xác định nhiệm vụ quan trọng này, thành phố Lào Cai đã có nhiều giải pháp thiết thực nhằm huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân nhằm tạo nên diện mạo mới, làm cho thành phố ngày càng khang trang, sạch đẹp. Song để xây dựng tuyến phố văn minh bền vững vẫn cần một lộ trình với những bước đi cụ thể.
Theo Bộ tiêu chí, tuyến phố văn minh – kiểu mẫu trên địa bàn thành phố Lào Cai được đánh giá trên 5 nhóm tiêu chí: Kiến trúc cảnh quan; trật tự đô thị; hạ tầng kỹ thuật; vệ sinh môi trường; thiết kế mặt đứng đô thị. Đối với tuyến phố đi qua nhiều xã, phường thì đánh giá từng đoạn phố theo địa bàn từng xã, phường. Trong đó, hạ tầng kỹ thuật phải đáp ứng yêu cầu mặt đường bằng phẳng, không có bục, bệ, cầu dẫn; mặt hè được lát bằng phẳng; có đủ hệ thống biển báo, biển hiệu đường bộ. Về vệ sinh môi trường, cây xanh, chiếu sáng: Mặt đường, mặt hè luôn sạch sẽ; không có nước đọng, rác, phế thải trên mặt đường, mặt hè; cây xanh trên vỉa hè được chăm sóc, cắt tỉa cành định kỳ; hệ thống chiếu sáng công cộng bảo đảm tiêu chuẩn chiếu sáng đô thị. Hệ thống dây điện, cáp quang, viễn thông nổi được bó gọn, khi lắp đặt bổ sung phải được sự chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền… Ngoài ra, trật tự và mỹ quan đô thị cũng đòi hỏi nhiều tiêu chuẩn về: Các điểm trông giữ xe đạp, xe máy; tiêu chuẩn về hoạt động kinh doanh thương mại.
Tính từ thời điểm được công nhận đô thị loại II đến nay và sau gần 3 năm xây dựng văn minh đô thị, bộ mặt đô thị thành phố Lào Cai ngày càng được hoàn thiện. Nhờ sự tranh thủ từ Trung ương, tỉnh và vận động người dân, các tuyến phố văn minh đô thị được xây dựng ngày càng nhiều, tạo sự chuyển biến tích cực về lối sống của người dân; diện mạo thành phố ngày càng văn minh, an toàn, sạch đẹp và thân thiện. Đến nay, hầu hết các tuyến phố trên địa bàn đều thông thoáng, sạch sẽ, bảo đảm an toàn, thuận tiện cho người và phương tiện tham gia giao thông. Theo thống kê của Phòng quản lý đô thị hiện thành phố có 1 tuyến phố được công nhận tuyến phố kiểu mẫu, 170 tuyến phố đạt tiêu chuẩn tuyến phố văn minh. Cùng với đó, nếp sống của người dân đã có nhiều chuyển biến tích cực. Kết quả đó có được chính là nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị cộng với sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân.
Có thể thấy sự đổi thay rõ nét nhất tại tuyến phố An Dương Vương, đoạn qua tổ 52, phường Kim Tân trước đây chỉ là tuyến đường ven bờ sông nên kết cấu hạ tầng của các ngôi nhà, hệ thống thoát nước, dây điện và cây xanh thiếu đồng bộ. Trong năm 2017 tổ dân phố xin chủ trương phường, thành phố và ngay khi có chủ trương tổ dân phố đã tổ chức họp dân để vận động xã hội hóa chỉnh trang tuyến đường. Toàn tuyến phố có 53 hộ dân, trong đó 2/3 số hộ là lao động tự do, nên việc huy động đóng góp từ các hộ để cải tạo tuyến phố ban đầu gặp nhiều khó khăn. Song với cách làm “mưa dầm thấm lâu” bằng hình thức tổ chức nhiều cuộc họp, công khai phương án thực hiện, thành lập tổ giám sát thi công các hạng mục công trình, cuối cùng người dân cũng đồng thuận 100%. Mỗi hộ đã tự nguyện đóng góp trên 100 triệu đồng có hộ đóng góp lên đến gần 200 triệu để chỉnh trang đô thị. Chỉ trong vòng 7 tháng 6 hạng mục được đồng loạt thi công từ thay thế, hạ đường nước sạch, ngầm hóa mạng lưới điện và hệ thống viễn thông, chặt hạ thay thế cây xanh, chỉnh trang vỉa hè, xây dựng mặt tiền theo thiết kế với số tiền trên 6 tỷ đồng. Giờ đây, bộ mặt tuyến phố cũ lộn xộn được thay thế bằng tuyến phố đồng bộ về mặt tiền, cảnh quan đô thị… trở thành tuyến phố kiểu mẫu đầu tiên trên địa bàn thành phố Lào Cai.
Không chỉ tự hào là người dân sống trong tuyến phố đầu tiên được công nhận tuyến phố kiểu mẫu của thành phố. Anh Trần Văn Phương không chỉ đóng góp chỉnh trang lại tuyến phố mà còn có nhiều hành động thiết thực trong việc duy trì tuyến phố kiểu mẫu, trong giữ gìn vệ sinh môi trường và giữ gìn an ninh trật tự khu phố. Bởi với anh Phương có thể thấy cái khó nhất trong việc duy trì tuyến phố văn minh là tạo được ý thức người dân về giữ vệ sinh môi trường và giữ gìn an ninh trật tự. Nếu người dân không tự giác và đồng thuận thì khó có thể duy trì tuyến phố sạch, đẹp nhưng hôm nay. Khi mình đã xây dựng tuyến phố đẹp như vậy thì việc duy trì tuyến phố sạch đẹp mới là khó và cần thiết.
Tuyến phố An Dương Vương trên địa bàn Cốc Lếu và Kim Tân
Phong trào xây dựng tuyến phố văn minh từ khi triển khai được đông dảo nhân dân hưởng ứng và lan tỏa từ tuyến phố này sang tuyến phố khác tạo nên phong trào thi đua sôi nổi ở khu dân cư thi đua xây dựng tuyến phố văn minh hiện đại. Song không phải ở đâu việc xây dựng tuyến phố văn minh cũng thuận lợi. Để đạt chuẩn thành phố, trong năm 2018 này, thành phố tiếp tục xây dựng 120 tuyến phố văn minh đô thị trong đó, khó khăn nhất là việc giữ gìn vệ sinh môi trường và huy động xã hội hóa từ chính người dân để chỉnh trang đô thị. Bên cạnh đó, nhiều tuyến phố nhỏ hẹp, xây dựng thiếu đồng bộ cũng là trở ngại cho việc chỉnh trang. Việc lấn chiếm vỉa hè ở những tuyến phố kinh doanh vẫn còn. Để đạt được mục tiêu trên thành phố nhận định xây dựng trật tự văn minh đô thị là vấn đề vừa cấp bách trước mắt vừa là vấn đề lâu dài. Vì vậy, cần hết sức coi trọng công tác tuyên truyền, đẩy mạnh phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức và sự tham gia của người dân. Để việc xây dựng tuyến phố văn minh hiệu quả, cần thu hút đông đảo và tạo sự đồng thuận trong quần chúng nhân dân tham gia. Một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá về tuyến phố văn minh đó chính là không để xảy ra tình trạng người dân lấn chiếm lòng đường, vỉa hè làm nơi kinh doanh buôn bán. Tuy nhiên, trên thực tế, điều này vẫn đang xảy ra ở một số tuyến đường gần khu vực chợ. Để người dân không lấn chiếm lòng đường, vỉa hè làm nơi buôn bán, nhất là với địa bàn “tấc đất tấc vàng” như hiện nay, ngoài các biện pháp quản lý hành chính, thành phố tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao ý thức người dân: tổ chức họp dân, tuyên tuyền trên hệ thống phát thanh, tổ chức cam kết với các hộ dân mặt phố và hộ dân kinh doanh không vi phạm, đăng ký thực hiện các tiêu chí tuyến phố văn minh, tuyến phố kiểu mẫu để cuối năm 2019 đánh giá là hoàn thành 320 tuyến phố văn minh, xây dựng lộ trình tiếp tục huy động mọi ngồn lực thực hiện công nhận 4 tuyến phố kiểu mẫu vào năm 2020.