Thực hiện kế hoạch công tác năm 2020. Để nắm bắt tình hình nhân dân, đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn thành phố sau khi thực hiện Nghị quyết số 896/NQ-UBTVQH14, ngày 11/02/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc tỉnh Lào Cai. Trong cuối tháng 5 và đầu tháng 6/2020, Ban dân tộc HĐND thành phố đã tổ chức khảo sát việc thực hiện các chính sách dân tộc và các vấn đề liên quan đến đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn thành phố 6 tháng đầu năm 2020. Qua khảo sát, Ban nhận thấy việc thực hiện các chính sách dân tộc và các vấn đề liên quan đến đồng bào dân tộc đã đạt được, cũng như còn khó khăn, bất cập sau:

Kết quả đạt được: Trên địa bàn thành phố Lào Cai, tính đến thời điểm 6 tháng đầu năm 2020, đã triển khai thực hiện 11 đầu mối chính sách hỗ trợ cho đồng bào dân tộc thiểu số gồm: Chính sách theo Chương trình 135 về thực hiện các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng và hỗ trợ phát triển sản xuất tại các thôn đặc biệt khó khăn; chính sách về hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội các dân tộc thiểu số rất ít người giai đoạn 2016 -2025; chính sách trong lĩnh vực văn hóa – xã hội, thực hiện cấp thẻ bảo hiểm y tế và hỗ trợ kinh phí trong điều trị bệnh; về chống tảo hôn và kết hôn cận huyết thống; về cấp các ấn phẩm báo chí cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và cho vay tín dụng đối với hộ nghèo; đào tạo nghề, hỗ trợ việc làm cho đồng bào các dân tộc thiểu số…các chính sách dân tộc chủ yếu được triển khai thực hiện tại 7/7 xã của thành phố và các thôn đặc biệt khó khăn thực hiện Chương trình 135 của Chính phủ. Qua khảo sát, Ban nhận thấy các chính sách dân tộc được Phòng dân tộc thành phố và các cơ quan chức năng được giao làm đầu mối chủ trì thực hiện chính sách đã tham mưu cho Ủy ban nhân dân thành phố chỉ đạo Ủy ban nhân dân các xã triển khai thực hiện khá đầy đủ theo hạn mức kinh phí được giao. Các chính sách được triển khai thực hiện đồng bộ, hỗ trợ dứt điểm theo từng tháng, quý gồm: Chính sách miễn giảm học phí và hỗ trợ chi phí học tập cho học sinh con em hộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số sống ở vùng khó khăn; chính sách cấp thẻ bảo hiểm y tế cho đồng bào dân tộc thiểu số sống ở vùng khó khăn và hỗ trợ chi phí khi nằm điều trị tại các bệnh viện; chính sách thăm hỏi đối với người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số theo Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg ngày 06/3/2018 của Thủ tướng Chính phủ; chính sách thực hiện Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ về giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số; chính sách hỗ trợ cấp một số ấn phẩm báo, tạp chí vùng dân tộc và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn giai đoạn 2019 -2021 theo Quyết định số 45/QĐ-TTg, ngày 9/01/2019 của Thủ tướng Chính phủ; chính sách cho vay vốn tín dụng đối với người nghèo để phát triển kinh tế trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số…Từ việc thực hiện chính sách dân tộc, đã hỗ trợ kịp thời cho đồng bào các dân tộc thiểu số ổn định cuộc sống; ốn đau được khám chữa bệnh đầy đủ; học sinh, sinh viên các dân tộc thiểu số được đến lớp, đến trường. Đồng bào các dân tộc thiểu số tại các thôn của xã Gia Phú, huyện Bảo Thắng trước đây, nay sát nhập về xã Thống Nhất và đồng bào dân tộc thiểu số tại xã Cốc San, sau khi sát nhập về thành phố tiếp tục được hưởng một số chính sách vùng đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đồng bào các dân tộc thiểu số đoàn kết, tin tưởng và chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật nhà nước và thực hiện có hiệu quả các chương trình phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Mặc dù trong những tháng đầu năm thành phố Lào Cai cũng như các huyện, thị xã trong toàn tỉnh cùng với cả nước bị ảnh hưởng của dịch bệnh Covid – 19, xong do thực hiện tốt công tác tuyên truyền phòng bệnh cùng duy trì các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội nên đời sống nhân dân nói chung và đồng bào dân tộc thiểu số nói riêng không chịu tác động lớn; các chính sách hỗ trợ các đối tượng chính sách xã hội, người nghèo, cận nghèo do ảnh hưởng dịch Covid – 19 đã được các cấp, các ngành triển khai thực hiện kịp thời.

Đoàn kiểm tra, khảo sát chính sách dan tộc tại xã, phường

Bên cạnh kết quả đạt được, thông qua khảo sát, Ban cũng chỉ ra một số khó khăn, bất cập trong thực hiện các chính sách dân tộc và các vấn đề liên quan đến đồng bào các dân tộc thiểu số như: Công tác đào tạo nghề nói chung và đào tạo nghề cho đồng bào dân tộc thiểu số nói riêng trong 6 tháng đầu năm chưa triển khai thực hiện; nguyên nhân do ảnh hưởng dịch Covid – 19 nên thực hiện giãn cách xã hội vì vậy chưa tổ chức được các lớp đào tạo nghề; các hộ nghèo thuộc 17 thôn của xã Thống nhất và xã Cốc San do vừa sáp nhập theo điều chỉnh địa giới hành chính, nên chưa được cấp bổ sung kinh phí hỗ trợ tiền điện cho hộ nghèo. Năm 2020 có 11 thôn đặc biệt khó khăn của 02 xã Tả Phời và Hợp Thành dừng triển khai Chương trình 135, xong các nguồn vốn phân bổ để đầu tư nâng cấp, làm mới các công trình xây dựng cơ bản tại các thôn này còn hạn chế, trong khi đó tại 11 thôn này vẫn còn có những khó khăn nhất định, cần thêm vốn để đầu tư nâng cấp các tuyến đường giao thông liên xóm; vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, vốn để đầu tư hỗ trợ nhân dân phát triển sản xuất, chăn nuôi…chưa được bổ sung nối tiếp. Quyết định số 2086/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Phê duyệt Đề án hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội các dân tộc thiểu số rất ít người giai đoạn 2016 – 2025; năm 2020 được cấp vốn hỗ trợ phát triển sản xuất, dự kiến hỗ trợ giống dê, làm chuồng trại, hỗ trợ khuyên nông, tập huấn nâng cao năng lực sản xuất và tổ chức học tập, trao đổi kinh nghiệm sản xuất cho 155 hộ đồng bào dân tộc rất ít người tại 02 thôn An Thành và Ke Luộc xã Thống Nhất, trong 6 tháng đầu năm mới rà soát thống nhất lập dự án; tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn thành phố đã giảm xuống 0,89%, tương đương còn 318 hộ, xong hộ nghèo dân tộc thiểu số chiếm 77,3%, tương đương 246 hộ và bằng 0,68% so với số hộ toàn thành phố. Qua khảo sát, Ban đã có các ý kiến, kiến nghị với Ủy ban nhân dân thành phố tiếp tục chỉ đạo Ủy ban nhân dân các xã và các phòng chức năng liên quan tiếp tục triển khai thực hiện tốt các chính sách dân tộc và rà soát việc thực hiện các chính sách dân tộc đang trong quá trình triển khai hoặc chưa được cấp vốn thực hiện để nghị cấp vốn, triển khai thực hiện hiệu quả; đồng thời động viên nhân dân, đồng bào các dân tộc thiểu số, nhất là hộ nghèo, cận nghèo đẩy mạnh phát triển sản xuất, chăn nuôi kết hợp động viên lao động có sức khỏe tham gia lựa chọn công việc phù hợp trong và ngoài địa phương để tăng thu nhập, thực hiện giảm nghèo bền vững.