Trong những năm qua, công tác nghiên cứu, biên soạn, tuyên truyền, giáo dục lịch sử truyền thống cách mạng, lịch sử đảng bộ địa phương cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân trên địa bàn thành phố Lào Cai được các cấp ủy đảng, lãnh đạo các ngành, đơn vị quan tâm triển khai thực hiện và có nhiều chuyển biến tích cực. Thực hiện Chỉ thị số 20-CT/TW, ngày 18/01/2018 của Ban Bí thư “Về tiếp tục tăng cường, nâng cao chất lượng nghiên cứu, biên soạn, tuyên truyền, giáo dục lịch sử Đảng”, Ban Thường vụ Thành ủy Lào Cai đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện hiệu quả công tác nghiên cứu, biên soạn, xuất bản, tuyên truyền, giáo dục lịch sử Đảng bộ thành phố, lịch sử đảng bộ các địa phương, lịch sử và kỷ yếu của các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thành phố, góp phần ghi lại những chặng đường lịch sử đấu tranh của toàn Đảng bộ, nêu bật những thành tựu cách mạng của Nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ thành phố, nhằm giáo dục truyền thống cách mạng, bồi đắp tinh thần yêu nước và nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng.

Cuốn sách Lịch sử Đảng bộ thành phố Lào Cai (1950 – 2020)

    Với sự quan tâm chỉ đạo của Ban Thường vụ Thành ủy, các cấp ủy đảng, cơ quan, ban, ngành…đã nhận thức sâu sắc hơn vị trí, vai trò của công tác sưu tầm, nghiên cứu, biên soạn, tuyên truyền lịch sử đối với công tác chính trị, tư tưởng. Qua đó, công tác nghiên cứu, biên soạn lịch sử Đảng, lịch sử cách mạng địa phương, lịch sử truyền thống được xem là một trong những nhiệm vụ trọng tâm và đạt được những kết quả quan trọng. Công tác hướng dẫn, thẩm định được triển khai kỹ lưỡng, đúng quy trình; nội dung các ấn phẩm lịch sử đã tập trung làm rõ, lý giải một cách khoa học về bối cảnh lịch sử, quá trình lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, phong trào cách mạng của quần chúng nhân dân, đảm bảo tính khách quan, tính Đảng, tính khoa học và thống nhất; thể hiện rõ nét đặc thù của từng địa phương, đơn vị. Số sách lịch sử, kỷ yếu của các đảng bộ địa phương, ngành, cơ quan, đơn vị trên địa bàn toàn thành phố được xuất bản, phát hành tăng cả về số lượng, chất lượng. Đối với cấp thành phố, từ năm 2018 đến nay, Thành uỷ Lào Cai đã hoàn thành và xuất bản được 05 ấn phẩm, đó là cuốn “Lịch sử Đảng bộ thành phố Lào Cai (1950-2020)”, xuất bản năm 2020, cuốn Kỷ yếu Hội thảo “Thành phố Lào Cai 30 năm tái lập, xây dựng, hội nhập và phát triển (1992-2022) và cuốn sách ảnh “Thành phố Lào Cai - Những sự kiện, hình ảnh, điển hình tiêu biểu (1992-2022), xuất bản năm 2022; cuốn tài liệu “Giáo dục lịch sử, truyền thống, văn hoá, con người thành phố Lào Cai” và cuốn Văn kiện đảng bộ thành phố Lào Cai tập 1 (1950-1979) xuất bản năm 2023; đặc biệt, thành phố Lào Cai là đơn vị duy nhất trong tỉnh triển khai viết lịch sử địa phương đang hoàn thiện bản thảo cuốn “Lịch sử thành phố Lào Cai (1907 – 2022)” dự kiến xuất bản năm 2024. Đối với đảng bộ xã phường đã hoàn thành xuất bản 17 cuốn lịch sử Đảng bộ xã, phường (tính cả phường Phố Mới khi chưa sáp nhập với phường Lào Cai) còn 01 đơn vị chưa xuất bản là xã Thống Nhất (do mới thành lập, theo Nghị quyết số 896/NQ-UBTVQH14, ngày 11/02/2020 Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc tỉnh Lào Cai). Đối với chi bộ, đảng bộ trực thuộc Thành ủy và các ngành, cơ quan, đơn vị cấp thành phố, có 02 đơn vị hoàn thành xuất bản kỷ yếu là Ủy ban Kiểm tra Thành ủy và Đảng bộ Cơ quan Đảng - Đoàn thể thành phố, xuất bản năm 2022; 04 đơn vị hoàn thành xuất bản sách lịch sử của ngành đó là: Đảng bộ Công an thành phố, Chi bộ Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố, Chi bộ trường THPT số 1 thành phố và Uỷ ban MTTQ Việt Nam thành phố. Hiện đang hướng dẫn 04 đơn vị (Đảng bộ Quân sự, Đảng bộ Y tế, Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố, Thành Đoàn Lào Cai) sưu tầm và chuẩn bị các điều kiện viết lịch sử truyền thống, ngành.

Cuốn Lịch sử Công an Nhân dân thành phố Lào Cai (1950-2023) ra mắt tháng 08/2023

    Cùng với việc nghiên cứu, biên soạn, xuất bản các ấn phẩm lịch sử, công tác tuyên truyền, giáo dục lịch sử Đảng bộ, lịch sử cách mạng địa phương cũng được các cấp ủy đảng, chính quyền, địa phương, đơn vị quan tâm, tăng cường bằng hình thức phong phú, đa dạng, như: Hằng năm, Thành ủy ban hành kế hoạch tuyên truyền các ngày lễ lớn và sự kiện lịch sử quan trọng trong năm; tổ chức các hoạt động mít tinh, gặp mặt kỷ niệm nhân các ngày lễ Kỷ niệm như: Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (ngày 03/2), ngày thành lập đảng bộ thành phố (04/11) và ngày tái lập thị xã tỉnh lỵ, thành phố Lào Cai (02/9)… Chỉ đạo các cấp uỷ quan tâm chỉ đạo sử dụng các công trình lịch sử đã xuất bản trong việc giáo dục truyền thống cách mạng, tinh thần yêu nước, yêu quê hương cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân. Các cuốn lịch sử sau khi phát hành đã được đông đảo cán bộ, đảng viên và toàn thể quần chúng Nhân dân đón đọc; nhiều Đảng bộ xã, phường đã tổ chức Cuộc thi tìm hiểu Lịch sử Đảng bộ (Xuân Tăng, Bình Minh, Bắc Lệnh, Pom Hán, Cam Đường, Đồng Tuyển...). Bên cạnh đó, thành phố Lào Cai đã làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục truyền thống, lịch sử cách mạng địa phương lồng ghép vào các buổi sinh hoạt chính trị, thông tin thời sự, sinh hoạt chi bộ, hội nghị tuyên vận..; tuyên truyền kết hợp trong các buổi ra mắt sách lịch sử của địa phương, đơn vị; qua các hoạt động “về nguồn”, tìm hiểu các địa danh, di tích lịch sử, các căn cứ cách mạng; các hoạt động văn hóa, văn nghệ nhân dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước, của tỉnh; thành phố…

    Trung tâm Chính trị thành phố tăng cường lồng ghép nội dung giáo dục lịch sử Đảng, lịch sử truyền thống địa phương vào chương trình giảng dạy tại các lớp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đảng viên. Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố và các trường Trung học Phổ thông trên địa bàn thành phố đã đưa nội dung cuốn sách Lịch sử Đảng bộ thành phố Lào Cai và cuốn tài liệu “Giáo dục lịch sử, truyền thống, văn hoá, con người thành phố Lào Cai” vào chương trình học, vận dụng trong giờ giảng dạy chính khoá và các giờ học ngoại khoá bằng nhiều hình thức phong phú, sinh động. Hiện nay, giáo viên các cấp học thường xuyên, liên tục cập nhật, tìm hiểu, nghiên cứu kiến thức lịch sử truyền thống quê hương Lào Cai, mạnh dạn lồng ghép vào mỗi bài giảng ở từng môn học, phần học một cách sáng tạo, phù hợp. Thông qua việc tích hợp giảng dạy lịch sử Đảng bộ địa phương gắn với lịch sử Việt Nam trong các giờ học môn Lịch sử và các giờ ngoại khóa đã giúp học sinh có những hiểu biết cơ bản về truyền thống lịch sử, truyền thống cách mạng của mảnh đất con người Lào Cai, từ đó giáo dục lòng yêu quê hương, đất nước. Cùng với công tác tuyên truyền, các cấp, các ngành cũng đã chủ động đấu tranh, tham gia đắc lực vào cuộc đấu tranh chống lại những luận điệu xuyên tạc, bôi nhọ lịch sử của các thế lực thù địch.

Hội thảo góp ý bản thảo cuốn sách “Lịch sử thành phố Lào Cai (1907 – 2022)” tổ chức tháng 3/2024

    Hằng năm thành phố đều ban hành Kế hoạch triển khai công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực Di sản văn hóa gắn với tuyên truyền giáo dục truyền thống trong học đường và bảo vệ các di tích được xếp hạng cấp quốc gia, cấp tỉnh trên địa bàn thành phố. Tổ chức các hoạt động tuyên truyền giáo dục truyền thống đối với học sinh, thanh niên trong dịp hè. Thành đoàn Lào Cai thường xuyên tổ chức Lễ kết nạp đoàn viên tại các địa chỉ đỏ như di tích lịch sử Địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Lào Cai (23-24/9/1958), Khu căn cứ cách mạng Cam Đường... góp phần truyền lại ngọn lửa cách mạng, nhiệt huyết của lớp đảng viên đầu tiên đến lớp các thế hệ trẻ.

    Thành phố đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và các xã, phường thường xuyên tổ chức các hoạt động hưởng ứng ngày Di sản văn hóa hàng năm (23/11) tại các di tích lịch sử được xếp hạng trên địa bàn thành phố; tăng cường công tác kiểm tra hoạt động bảo quản, tu bổ và phục hồi di tích nhằm phát hiện, xử lý kịp thời các tổ chức, cá nhân có hành vi xâm hại di tích, lợi dụng việc bảo vệ và phát huy giá trị di tích để trục lợi, hoạt động mê tín dị đoan hoặc thực hiện những hành vi khác trái pháp luật, trái với thuần phong, mỹ tục.

Thành đoàn Lào Cai tổ chức Lễ kết nạp đoàn viên tại Địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Lào Cai (23-24/9/1958) tháng 3/2024

    Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác nghiên cứu, biên soạn, tuyên truyền, giáo dục lịch sử đảng bộ, lịch sử truyền thống cũng còn một số hạn chế cần khắc phục, đó là: Một số cấp uỷ đảng, cơ quan, đơn vị chưa thực sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác lịch sử đảng. Công tác lưu trữ các tư liệu phục vụ cho việc nghiên cứu, biên soạn lịch sử chưa đảm bảo; công tác giáo dục lịch sử truyền thống, lịch sử Đảng ở một số cấp ủy cơ sở chưa được phong phú, sinh động, thu hút sự quan tâm của giới trẻ và phù hợp với từng đối tượng; hoạt động tuyên truyền có lúc, có nơi chưa thường xuyên, chưa đi vào chiều sâu; còn thiếu các sân chơi hấp dẫn, thu hút sự quan tâm của thanh, thiếu, nhi về lịch sử. Một số địa phương do điều chỉnh địa giới hành chính nên ảnh hưởng tới tiến độ biên soạn, xuất bản lịch sử địa phương.

    Để tiếp tục đẩy mạnh công tác nghiên cứu, biên soạn, tuyên truyền, giáo dục lịch sử Đảng, trong thời gian tới các cấp uỷ đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn thành phố tiếp tục hiện tốt một số nội dung sau:

    Một là, nâng cao nhận thức trong toàn Đảng bộ về ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác nghiên cứu, biên soạn, tuyên truyền lịch sử Đảng, đặc biệt là đối với công tác xây dựng Đảng trong tình hình mới; coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên trong công tác chính trị - tư tưởng của các cấp uỷ đảng và các tổ chức đảng. Tiếp tục tổ chức triển khai, quán triệt Chỉ thị số 20-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương về tiếp tục tăng cường, nâng cao chất lượng nghiên cứu, biên soạn, tuyên truyền, giáo dục lịch sử Đảng.

    Hai là, phấn đấu hoàn thành vượt mức các mục tiêu, chỉ tiêu về công tác Lịch sử đảng và giáo dục lịch sử truyền thống trong Nghị quyết 04-NQ/TU của Ban Chấp hành đảng bộ thành phố, khóa XXIII, nhiệm kỳ 2020 ‑ 2025. Trước mắt hoàn thiện các mục tiêu, nhiệm vụ năm 2024, cụ thể cấp thành phố cần tiếp tục nghiên cứu, biên soạn cuốn sách Lịch sử thành phố Lào Cai (1907-2022); Tiếp tục biên soạn cuốn Văn kiện Đảng bộ thành phố Lào Cai (1980-1992). Cấp cơ sở: Đối với các xã, phường đã hoàn thành xuất bản lịch sử Đảng bộ, nghiên cứu biên tập các tài liệu rút gọn, tổ chức hội thi tìm hiểu, sinh hoạt chuyên đề để tuyên truyền, giáo dục lịch sử Đảng tới cán bộ, đảng viên, Nhân dân, học sinh trên địa bàn. Riêng đối với xã Thống Nhất, tiếp tục nghiên cứu, xây dựng kế hoạch, sưu tầm tư liệu lịch sử phục vụ biên soạn lịch sử Đảng bộ xã khi đủ điều kiện. Phấn đấu có thêm 07 đơn vị hoàn thành biên soạn, xuất bản lịch sử và kỷ yếu cụ thể: Đảng bộ Quân sự, Đảng bộ Y tế, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Phòng Tài Chính - Kế hoạch, Thành đoàn Lào Cai nghiên cứu, biên soạn và hoàn thành xuất bản cuốn lịch sử; Phòng Tư Pháp, Phòng Tài Nguyên - Môi trường thành phố xuất bản cuốn Kỷ yếu.

    Ba là, tăng cường tuyên truyền, giáo dục truyền thống cách mạng đối với các cán bộ, đảng viên và Nhân dân, nhất là các thế hệ trẻ bằng những hình thức phong phú, sinh động, phù hợp với từng đối tượng, như: kết hợp học tập với thăm quan khu di tích cách mạng; sản xuất các video clip về lịch sử Đảng, lịch sử truyền thống, các nhân vật lịch sử với phương trâm dễ hiểu, dễ nhớ; tăng cường các bài viết, bài báo, các cuộc thi trên các trang thông tin điện tử về các ngày lễ lớn, những sự kiện, nhân vật lịch sử của dân tộc, của địa phương, cơ quan, đơn vị.

    Bốn là, quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác lịch sử Đảng. Tiếp tục làm tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, kiện toàn đội ngũ cán bộ làm công tác lịch sử theo hướng ổn định, bố trí đủ cán bộ chuyên trách lịch sử Đảng có chuyên môn, kinh nghiệm, có bản lĩnh chính trị và tinh thần trách nhiệm. Tạo điều kiện mọi mặt để cán bộ được học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, chính trị. Có chế độ khen thưởng kịp thời đối với các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác lịch sử Đảng. Tăng cường bố trí kinh phí, đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện làm việc phục vụ công tác nghiên cứu, biên soạn lịch sử Đảng ở các địa phương.

    Năm là, coi trọng đổi mới phương pháp dạy và học lịch sử tại các cơ sở giáo dục; tiếp tục đưa nội dung lịch sử đảng bộ địa phương lồng ghép giảng dạy trong các chương trình đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với từng đối tượng cụ thể. Chủ động đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, xuyên tạc lịch sử.

Có thể nhận thấy, đẩy mạnh công tác nghiên cứu, biên soạn, tuyên truyền, giáo dục lịch sử Đảng, lịch sử truyền thống ở Đảng bộ thành phố Lào Cai là việc làm quan trọng nhằm ôn lại lịch sử, truyền thống cách mạng, làm sáng tỏ nhiều vấn đề thực tiễn lịch sử, những nét đặc thù riêng từng địa phương, đơn vị trên địa bàn thành phố. Qua đó, nâng cao nhận thức về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên và Nhân dân; củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sẵn sàng đập tan mọi âm mưu xuyên tạc của các thế lực thù địch, tạo sức mạnh tổng hợp, quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ chính trị đã đề ra./.