Đảng bộ tỉnh Lào Cai ra đời đến nay được 57 năm (1947-2004), cùng với sự trưởng thành đó Đảng bộ thành phố Lào Cai đã có bước phát triển không ngừng cả về số lượng và chất lượng được thông qua các kỳ Đại hội thể hiện sự chuyển biến lớn về chất. Bài viết này chúng tôi giới thiệu những nét chính về các kỳ Đại hội để bạn đọc phần nào thấy được sự trưởng thành của Đảng bộ thị xã Lào Cai trước đây, thành phố Lào Cai ngày nay.
Ngày 4-11-1950 Ban cán sự Đảng thị xã Lào Cai được thành lập, do đồng chí Nguyễn Thị Xuân An làm Trưởng ban, ông Tạ Văn Đoàn làm chủ tịch UBHC kháng chiến lâm thời. Tiếp đó Thị uỷ lâm thời thị xã Lào Cai được thành lập ngày 08-01-1959 theo Nghị quyết số 11/NQ-TW của Ban thường vụ Tỉnh uỷ Lào Cai. Chỉ định đồng chí Bùi Hồng Toàn, Đảng đoàn dân vận, thường vụ công đoàn tỉnh làm Bí thư. Đồng chí Nguyễn Văn Mộc và Lưu Hán Sần làm uỷ viên thị uỷ. Từ đó đến nay Đảng bộ đã trải qua 19 kỳ Đại hội.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ I, tiến hành tháng 11-1960. Đại hội bầu đồng chí Bùi Hồng Toàn làm Bí thư thị uỷ, kiêm Chủ tịch UBHC thị xã. Đồng chí Lưu Hán Sần giữ chức Phó Bí thư.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ II tháng 10-1961. Đại hội bầu đồng chí Bùi Hồng Toàn làm Bí thư, đồng chí Lưu Hán Sần làm Phó Bí thư, kiêm Chủ tịch UBHC thị xã.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ III tháng 9-1962. Đại hội bầu đồng chí Bùi Hồng Toàn làm Bí thư thị uỷ, đồng chí Lưu Hán Sần làm Phó Bí thư kiêm Chủ tịch UBHC thị xã.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ IV tháng 3-1964. Đại hội bầu đồng chí Bùi Hồng Toàn làm Bí thư thị uỷ, đồng chí Lưu Hán Sần làm Phó Bí thư kiêm Chủ tịch UBHC thị xã.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ V tháng 3-1965. Đại hội bầu đồng chí Bùi Mạnh Hùng làm Bí thư thị uỷ, đồng chí Lưu Hán Sần làm Phó Bí thư kiêm Chủ tịch UBHC thị xã.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ VI tháng 2-1966. Đồng chí Bùi Mạnh Hùng được bầu làm bí thư thị uỷ, đồng chí Lưu Hán Sần làm phó bí thư kiêm Chủ tịch UBHC thị xã
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ VII tháng 3-1969. Đồng chí Bùi Mạnh Hùng được bầu làm bí thư thị uỷ; đồng chí Dương Bằng, Phó Bí thư kiêm Chủ tịch UBHC thị xã.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ VIII tháng 4-1972. Đồng chí Bùi Mạnh Hùng được bầu làm bí thư thị uỷ, đồng chí Dương Bằng phó bí thư kiêm Chủ tịch UBHC thị xã
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ IX (1974-1976) từ ngày 20-23/3/1974. Đồng chí Dương Bằng được bầu làm Bí thư kiêm Chủ tịch UBHC thị xã. Đồng chí Nguyễn Ngọc Thân Phó Bí thư thị uỷ.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ X (1976-1979). Từ ngày 22-24/9/1976. Đồng chí Đỗ Viết Sính được bầu làm Bí thư thị uỷ, đồng chí Trần Văn Khoái - Phó Bí thư thị uỷ; đồng chí Dương Bằng Phó Bí thư - Chủ tịch UBHC thị xã.
Như vậy từ khi thị uỷ lâm thời thị xã Lào Cai được thành lập (1/1959) đến tháng 3/1979. Đảng bộ đã qua 10 kỳ Đại hội. Ngày 17/4/1979 Hội đồng Chính phủ ra Nghị định 168, hợp nhất thị xã Lào Cai và Cam Đường. Ngày 5/5/1979 BTV Tỉnh uỷ Hoàng Liên Sơn ra Quyết định số 635 giải thể Đảng bộ thị xã Lào Cai và thị xã Cam Đường, thành lập Đảng bộ thị xã Lào Cai, chỉ định BCH lâm thời Đảng bộ thị xã Lào Cai. Để đảm bảo tính liên tục, các kỳ Đại hội thị xã Lào Cai thời kỳ sáp nhập với Cam Đường được tính tiếp theo các kỳ Đại hội của thị xã Lào Cai trước đây.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ XI (1980-1982). Họp từ ngày 19-20/8/1980, đồng chí Đỗ Viết Sinh được bầu làm Bí thư thị uỷ, đồng chí Trần Văn Khoái làm phó bí thư, đồng chí Trần Văn Nhữ Phó Bí thư - Chủ tịch UBHC thị xã.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ XII (1982-1986). Vòng I từ ngày 29-30/12/1981. Đại hội vòng II từ ngày 28-30/9/1982, đồng chí Trần Văn Nhữ được bầu làm Bí thư thị uỷ, đồng chí Nguyễn Văn Tích Phó Bí thư, đồng chí Hà Văn Hiền Phó Bí thư kiêm Chủ tịch UBND thị xã.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ XIII (1986-1988) họp từ ngày 16-17/9/1986. Đồng chí Trần Văn Nhữ được bầu làm Bí thư thị uỷ, đồng chí Quản Trung Cầm Phó Bí thư. Đồng chí Hà Văn Hiền Phó Bí thư - Chủ tịch UBND thị xã, Đ/c Nguyễn Nghĩa Vụ- Phó Bi thư kinh tế.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ XIV (1989-1991) họp từ ngày 19-20/12/1988. Đồng chí Nguyễn Nghĩa Vụ được bầu làm Bí thư. Đồng chí Đỗ Văn Tích Phó Bí thư, đồng chí Hà Văn Hiền Phó Bí thư - Chủ tịch UBND thị xã.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ XV (1991-1992). Vòng I từ ngày 22-23/3/1991. Vòng II từ ngày 26-28/11/1991, đồng chí Hà Văn Hiền được bầu làm Bí thư thị uỷ, đồng chí Đỗ Văn Tích phó bí thư, đồng chí Trần Đình Sự phó bí thư - kiêm Chủ tịch UBND thị xã.
Ngày 9-6-1992 Hội đồng Bộ trưởng ra Quyết định số 205 về việc phân vạch điều chỉnh lại địa giới thị xã Lào Cai và tái lập thị xã Cam Đường. Ngày 10/8/1992 BTV Tỉnh uỷ Lào Cai ra thông báo số 16 chỉ định BCH Lâm thời thị xã Lào Cai và Cam Đường. Thường trực thị uỷ Lào Cai gồm có: đồng chí Đào Văn Ngoạn Bí thư, đồng chí Nguyễn Kim Đê Phó Bí thư TT, đồng chí Trần Đình Sự phó bí thư- Chủ tịch UBND thị xã. Sau khi Cam Đường tách ra, Đảng bộ thị xã Lào Cai đã qua ba kỳ Đại hội chính thức và hai lần vòng 2. Để đảm bảo tính liên tục, các kỳ Đại hội thời kỳ này được tính nối tiếp các kỳ đại hội ở giai đoạn trên.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ XVI (1993-1996) họp từ ngày 14-15/12/1993. Đồng chí Vũ Ngọc Cừ được bầu làm Bí thư kiêm Chủ tịch HĐND thị xã, đồng chí Nguyễn Kim Đê Phó Bí thư thường trực, Phạm Khắc Khang Phó Bí thư - Chủ tịch UBND thị xã.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ XVII (1996-2000). Đại hội vòng I từ ngày 14-15/3/1996. Vòng II ngày 14/8/1996. Đồng chí Nguyễn Văn Lăng được bầu làm Bí thư thị uỷ, đồng chí Trịnh Văn Thanh Phó Bí thư thường trực- Chủ tịch HĐND thị xã. Đồng chí Phạm Khắc Khang Phó Bí thư, Chủ tịch UBND thị xã. Đến tháng 12/1999 đ/c Cao Đức Hải được bầu làm Chủ tịch UBND thị xã.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ XVIII (2000-2005). Họp từ ngày 21-23/11/2000. Đồng chí Vũ Ngọc Kim được bầu làm Bí thư, đồng chí Trịnh Thanh Phó Bí thư, đồng chí Cao Đức Hải Phó Bí thư - Chủ tịch UBND thị xã.
Ngày 31/01/2002 Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định sáp nhập thị xã Lào Cai - Cam Đường thành thị xã Lào Cai. Ngày 20/3/2002 BTV Tỉnh ủy Lào Cai ban hành Quyết định số 219/QĐ-TU giải thể Đảng bộ thị xã Lào Cai và Đảng bộ thị xã Cam Đường, thành lập Đảng bộ thị xã Lào Cai và chỉ định 33 đồng chí vào BCH lâm thời. Đồng chí Nguyễn Ngọc Kim được chỉ định làm Bí thư; đồng chí Trần Văn Việt - Phó Bí thư thường trực; đồng chí Trịnh Thanh - Phó Bí thư Chủ tịch HĐND; đồng chí Cao Đức Hải - Phó Bí thư Chủ tịch UBND thị xã.
Đại hội Đảng bộ thị xã Lào Cai lần thứ XIX (2000-2002-2005). Họp từ ngày 15-17/7/2002. Đồng chí Cao Đức Hải được bầu làm Bí thư thị uỷ. Đồng chí Trần Văn Việt - Phó Bí thư thường trực; đồng chí Trịnh Thanh - Phó Bí thư - Chủ tịch HĐND, đồng chí Nguyễn Thanh Dương - Chủ tịch UBND thị xã. Tháng 5-2004 đồng chí Trịnh Thanh được điều về công tác tại Hội đồng nhân dân tỉnh Lào Cai.