Ông Nguyễn Quý Đăng, Nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai

Phóng viên: Dạ thưa ông, trong muôn vàn khó khăn tại sao thị xã Lào Cai lại được chọn là thị xã tỉnh lỵ Lào Cai?

Ông Nguyễn Quý Đăng trả lời: Về chọn thị xã Lào Cai là tỉnh lỵ có nhiều lý do. Thứ nhất, Lào Cai giáp tỉnh Vân Nam – Trung Quốc. Sau chiến tranh, mối quan hệ, ngoại giao giữa Việt Nam với Trung Quốc một thời gian dài chưa trở lại bình thường. Trước đó, truyền thống của Lao Cai cũ là ngoại giao Nhân dân, ngoài dân tộc ra thì còn thân tộc, việc ngoại giao Nhân dân nằm trong sự quản lý của Đảng, Nhà nước, rất quan trọng trong cung cấp thông tin và nắm bắt tình hình. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII (tháng 6/1991) đã thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội; Chiến lược ổn định và phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2000. Trên lĩnh vực đối ngoại, nước ta đã đạt được những kết quả quan trọng bước đầu, trong đó có bình thường hoá quan hệ ngoại giao với Trung Quốc, tạo điều kiện thuận lợi cho tỉnh Lào Cai đưa ra quyết định việc lựa chọn thị xã tỉnh lỵ.

Thứ hai, trên địa bàn có 2 dòng sông tên rất đẹp là sông Hồng và sông Thi (Thơ), chỗ hợp lưu với nhau ở vị trí đắc địa.

Thứ ba, từ Lào Cai đi các huyện Văn Bàn, Bát Xát, Sa Pa tương đối bằng nhau, trừ Than Uyên mới nhập sau tái lập tỉnh, gần như đây là trung tâm.

Thứ tư, địa điểm này từ ngày xưa Pháp đã lựa chọn, quy hoạch đô thị, chọn địa bàn này là hợp lý.

Phóng viên: Dạ vâng, vậy thời điểm đó, việc lựa chọn thị xã Lào Cai là thị xã tỉnh lỵ có gặp khó khăn gì không ạ?

Ông Nguyễn Quý Đăng trả lời: Để chọn địa điểm này cực kỳ khó khăn, nhất là có ý kiến e ngại mối quan hệ ngoại giao. Việc lựa chọn không nhận được sự đồng tình của nhiều cán bộ của huyện, của tỉnh, thậm chí là cán bộ cao cấp của Trung ương. Khó khăn nữa là vật cản còn quá nhiều. Thời tỉnh Hoàng Liên Sơn quy định tất cả vùng giáp biên giới, từ biên giới trở vào 2 km bố trí vật cản, không bố trí dân cư. Lúc bấy giờ Lào Cai cần phải xây dựng lại, có những nhận thức mới nên xin phép dọn vật cản. Để dọn thì có nhiều bước, tỉnh thống nhất với Bộ Xây dựng, Bộ Nội vụ (lúc ấy là Ban Tổ chức chính quyền của Chính phủ), sau đó báo cáo Thủ tướng. Lãnh đạo tỉnh có tầm nhìn hướng tới tương lai đã tham mưu, đề xuất với Trung ương quyết định vị trí xây dựng thị xã tỉnh lỵ Lào Cai mới. Ngày 7/6/1992, Thủ tướng Võ Văn Kiệt lên thăm và làm việc tại Lào Cai, đi dọc thị xã, dọc bờ sông khảo sát thực địa, ghi nhận đề nghị của tỉnh và báo cáo Trung ương quyết định vị trí xây dựng thị xã tỉnh lỵ Lào Cai. Trước đó, ở tỉnh có 3 quan điểm về địa điểm xây dựng lại thị xã tỉnh lỵ: tại thị xã Lào Cai cũ (thành phố Lào Cai hiện nay), Cam Đường và Phố Lu. Nhiều ý kiến đồng ý, có ý kiến không đồng ý, nhưng tư duy mới, tình hình mới, Thủ tướng quyết định tỉnh chọn vị trí này là đúng.

Thành phố Lào Cai hôm nay

Phóng viên: Xin ông cho một vài đánh giá về sự phát triển của tỉnh Lào Cai trong đó có thành phố Lào Cai?

Ông Nguyễn Quý Đăng trả lời: Năm 2000 trở lại đây, Lào Cai đổi mới 1 cách hoàn toàn và mang tính hiện đại. Đó là công lao lãnh đạo của anh em, của nhân dân rất là lớn, làm được công việc mà có những tầm nhìn rất xa. Ví dụ như xây dựng khu đô thị mới, chuyển khu thương mại về Cốc Lếu, làm thêm 1 số đường xá rất hiện đại, đặc biệt là đường giao thông nông thôn.. từ chỗ đấy, dân ở vùng xa xôi hẻo lánh có thêm thu nhập vì sản phẩm làm ra bán được, và nhân dân có nhận thức mới về giao lưu văn hóa, qua đó tôi thấy vùng cao Lào Cai có rất nhiều điển hình về làm giàu.

Phóng viên: Vâng xin được cảm ơn ông đã tham gia cuộc phỏng vấn